| RODZAJ | Jesion |
| GATUNEK | wyniosły |
| RODZINA | Oliwkowate (Oleaceae) |
| NAZWA ŁACIŃSKA | Fraxinus excelsior |
| WYSTĘPOWANIE | Występuje naturalnie na większości obszaru Europy i w Azji Zachodniej (Liban, Syria oraz Kaukaz i Zakaukazie). W Polsce jest pospolity na całym obszarze. |
| STATUS | Gatunek rodzimy |
| POKRÓJ | Bardzo wysokie drzewo liściaste o wysmukłym, klasycznym pokroju. Posiada prosty i regularny pień oraz wysoko wysklepioną, luźną i prześwitującą koronę. Pień wysoki i prosty, zwykle regularnie walcowaty (bez większych wgłębień i deformacji), prawie zawsze pojedynczy, osiąga dużą grubość. Korona średnio szeroka, luźna i prześwitująca.
|
| KORA, PĘDY | Kora młodych drzew najpierw oliwkowozielona i gładka, potem popielata do srebrzystoszarej i nadal gładka, z wiekiem staje się brunatnoszara do czarniawej i niezbyt głęboko, podłużnie bruzdowana. Gęste bruzdy tworzą na pniu i starych konarach charakterystyczny dla jesionów, siatkowaty wzór. Młode pędy grube, nieco spłaszczone i wyraźnie rozszerzone w węzłach, początkowo żywozielone, potem jasnoszare i punktowane białawymi przetchlinkami, nagie. Pąki bardzo charakterystyczne - matowoczarne, szczytowy duży i gruby, szerokostożkowaty, często czterokanciasty, ostro zakończony, okryty czterema łuskami, dwa boczne (naprzeciwległe) w kątach liści zazwyczaj mniejsze, półkuliste lub szerokostożkowate, dwu-łuskowe.
 |
| LIŚCIE | Blaszkowate, nieparzystopierzaste, złożone z 9-11 listków, duże, długości całkowitej 20-30 cm. Listki wąskoeliptyczne, na końcu długo zaostrzone, długości 4-10 cm, o ostro, ale płytko karbowano-piłkowanym brzegu, jasno- do ciemnozielonych, nagie (z wyjątkiem środkowego nerwu na spodzie), prawie siedzące (z wyjątkiem listka szczytowego mającego nieco dłuższy ogonek). Ustawienie naprzeciwległe na długich ogonkach.
 |
| KOLOR KWIATÓW | czerwony
 |
| ILOŚĆ PŁATKÓW | niepozorne
|
| OWOCE | Tzw. samary - pojedyncze, języczkowate skrzydlaki zebrane w gęste wiązki. Są tworzone w bardzo dużych ilościach. Składają się z jednonasiennego, płaskiego orzeszka opatrzonego języczkowatym, wąsko zaostrzonym u podstawy i łagodnie zaokrąglonym przy końcu skrzydełkiem długości 2.5-4 cm. Kolor skrzydlaków w młodości intensywnie zielony, następnie żółtawy, po dojrzeniu - jasnobrązowy.
 |
| OPIS | Kwiaty obupłciowe (rzadziej rozdzielnopłciowe), rozmieszczone jednopiennie (rzadziej dwupiennie), głównie wiatro-, ale też częściowo owadopylne (nawet na jednym osobniku mogą występować zarówno kwiaty rozdzielno-, jak i obupłciowe oraz wiatro- i owadopylne), zebrane w gęste, wiechowate kwiatostany tworzące się na szczytach jednorocznych pędów. Pojedyncze kwiaty bardzo drobne i niepozorne, nie posiadające w ogóle okwiatu (ani korony, ani kielicha). Kwiaty męskie z 2-3 purpurowymi pylnikami na krótkich nitkach. Kwiaty żeńskie z jedną zalążnią o dwupłatkowym, purpurowym znamieniu.
 |
| SIEDLISKO | Przede wszystkim niże, rzadziej góry. Występuje głównie w lasach łęgowych, rzadziej w innych lasach liściastych i mieszanych. Rośnie jako domieszka, najczęściej z olszą i dębem, nie tworzy czystych drzewostanów. Gatunek posiadający duże wymagania co do gleby i nasłonecznienia, za to bardzo tolerancyjny pod względem temperatury. Jest mrozoodporny, ale równocześnie ze wszystkich rodzimych drzew najbardziej wrażliwy na późne wiosenne przymrozki. |
| WYSOKOŚĆ | do 40 m. |
| OKRES KWITNIENIA | Kwiecień - maj. |
| UWAGI | Najwyższy w Polsce jesion wyniosły rośnie na terenie Białowieskiego Parku Narodowego i mierzy 44.4 m. Najgrubszy w Polsce, ale także w Europie jesion wyniosły rośnie w miejscowości Motarzyno w gm. Dębica Kaszubska. Obwód pnia tego drzewa wynosi 7.15m |
