RODZAJ | Dereń |
GATUNEK | świdwa |
RODZINA | Dereniowate (Cornaceae) |
NAZWA ŁACIŃSKA | Cornus sanguinea |
WYSTĘPOWANIE | Występuje w Europie i zachodniej Azji. W Polsce jest gatunkiem dość pospolitym, rzadziej występuje tylko na północy. Bywa uprawiany jako roślina ozdobna, niekiedy dziczeje. |
STATUS | Gatunek rodzimy |
POKRÓJ | Niezbyt wysoki krzew liściasty, wykazujący tendencję do znacznego rozrastania się wszerz. Jego pokrój jest zwykle kształtowany przez przycinanie, bez tego bywa miotlasty i nieregularny. Gałęzie niezbyt grube, początkowo ukośnie wzniesione, na końcach zwieszające się często do ziemi.
|
KORA, PĘDY | Kora na młodych gałęziach ciemnoczerwona do brązowawoczerwonej, gładka i błyszcząca, z czasem staje się szarobrązowa i chropowata, nigdy nie jest jednak głęboko spękana. Młode pędy cienkie i proste, spłaszczone w węzłach, od strony zacienionej zielonkawoszare, od nasłonecznionej - czerwone, w zimie przybierają charakterystyczny, ciemnoczerwony kolor, początkowo są krótko owłosione, z czasem łysieją. Pąki wąskolancetowate, nie posiadają łusek okrywających, ciemnoczerwone lub brunatne, boczne luźno przylegające do pędu, wierzchołkowe większe od bocznych.
|
LIŚCIE | Blaszkowate, pojedyncze. Blaszka szeroko eliptyczno lub jajowata, zaostrzona, długości do 4-8 cm (liście szczytowe większe od niżej położonych), całobrzega, obustronnie zielona (jednak od spodu nieco jaśniejsza), bardzo lekko i rzadko owłosiona, bez kępek włosków w kątach nerwów (różnica w stosunku do derenia jadalnego), jej charakterystyczną cechą jest łukowata nerwacja z 3-5 parami jasnych, mocno wystających od spodu nerwów. Ustawienie naprzeciwległe na ok. 1cm, rynienkowatych ogonkach.
 |
KOLOR KWIATÓW | biały
 |
ILOŚĆ PŁATKÓW | do 4
|
OWOCE | Kuliste, granatowo-czarne pestkowce o średnicy 5-8 mm (wielkości ziarna grochu), umieszczone na czerwonych szypułkach. Zawierają w środku dwie kuliste pestki otoczone soczystym miąższem. Są trujące dla człowieka.
|
OPIS | Kwiaty obupłciowe, owadopylne, zebrane na końcach pędów po 20-50 sztuk w gęste, owłosione, baldachowate kwiatostany o średnicy 5-8cm. Pojedyncze kwiaty drobne, posiadają podwójny, 4-krotny okwiat. Płatki korony białe, wąskolancetowate, długości 4-6mm, słupek kubkowaty (zalążnia dolna), 4 pręciki osadzone na kremowobiałym dysku.
 |
SIEDLISKO | Rośnie w lasach liściastych i mieszanych, zaroślach i na skrajach polan i lasów. Sadzony jako roślina ozdobna. Zazwyczaj używany jest do rekultywacji skarp, wysypisk i nieużytków, gdyż ma małe wymagania, a za pomocą odrostów korzeniowych szybko się rozrasta. Jest całkowicie wytrzymały na mrozy i mało wymagający w stosunku do gleby. Znosi zanieczyszczenie powietrza i dobrze rośnie w miastach i w okręgach przemysłowych. Najlepiej rośnie w pełnym oświetleniu. |
WYSOKOŚĆ | do 3 m. |
OKRES KWITNIENIA | Maj - czerwiec. |
CECHY CHARAKTER. | Kwiaty białe. Liście z obu stron jednobarwne, zielone. Owoce czarne. |