RODZAJ | Wiąz |
GATUNEK | szypułkowy |
RODZINA | Wiązowate (Ulmaceae) |
NAZWA ŁACIŃSKA | Ulmus laevis |
WYSTĘPOWANIE | Europa środkowa, wschodnia i południowo-wschodnia aż po Kaukaz, na wschód od Uralu. Nie występuje w Anglii i nie przekracza granicy Bałtyku i Morza Północnego. W Europie Zachodniej jest dość rzadki, w południowo-wschodniej zaś jest bardziej pospolity od wiązu polnego. W całej Polsce jest dość pospolity. |
STATUS | Gatunek rodzimy |
POKRÓJ | Drzewo o szerokiej, kopulastej lub pucharowato rozszerzonej ku górze koronie i o wysokości do 35-40m. Obwodowe, drobne gałęzie często zwisają. Pień o średnicy do 1,5 m jest prosty, u drzew wolno stojących często bywa nisko rozdzielony na kilka odnóg o dość sporych rozmiarach. Bardzo charakterystyczne dla tego gatunku są deskowato rozszerzone nasady głównych korzeni. Natomiast u drzew starszych nasada pnia jest przez to rozszerzona i wzmocniona poprzez potężne wsporniki.
 |
KORA, PĘDY | Korowina na pniu młodych drzew u podstawy łuszczy się cienkimi płatami. Pędy, nawet starsze gałązki, szczeciniasto owłosione. Pączki jednakowej wielkości i kształtu. Łuski dwubarwne - jasnobrunatne z ciemniejszymi brzegami. Pączki ostre. Pęd bruzdowany, bardzo gęsto się rozgałęzia.
 |
LIŚCIE | Liście o kształcie eliptycznym lub odwrotnie jajowatym, najszersze powyżej środka, długości 6-14 cm, podwójnie piłkowane, na szczycie nagle zaostrzone. Charakterystyczną cechą tego gatunku jest silna asymetryczność liści u nasady. Z wierzchu liście są gładkie lub nieco szorstkie, od spodu miękko omszone. Ogonek liściowy krótki.
 |
KOLOR KWIATÓW | zielonkawy
 |
ILOŚĆ PŁATKÓW | niepozorne
|
OWOCE | Owocem jest spłaszczony orzeszek otoczony dokoła pergaminowatym skrzydełkiem. Owoce niewielkie, gęsto i drobno orzęsione, z orzeszkiem pośrodku, zwisające na długich i cienkich szypułkach. Dojrzewają w maju - czerwcu, szybko opadają z drzewa i wkrótce kiełkują.
|
OPIS | Kwiaty na długich, zwisających szypułkach. Okwiat 6-dzielny o orzęsionych brzegach. Pręciki (6-8) o fioletowych pylnikach. Znamiona białe.
|
SIEDLISKO | Rośnie w lasach łęgowych wraz z topolami i wierzbami oraz w wilgotnych lasach na żyznych, głębokich glebach. W górach dochodzi do wysokości 1200 m n.p.m. i rośnie głównie nad potokami. Jest wymagający w stosunku do gleby - przeważnie rośnie na żyznych glebach. Dobrze znosi długotrwałe zalewy. Jest odporny na mrozy i dobrze znosi zacienienie. |
WYSOKOŚĆ | do 40 m. |
OKRES KWITNIENIA | Marzec - kwiecień. |
CECHY CHARAKTER. | Kwiaty i skrzydlaki długoszypułkowe. Szypułki 3-6 razy dłuższe od okwiatu. Skrzydlak brzegiem krótko orzęsiony. |
UWAGI | Inne nazwy: limak. Najstarszy wiąz szypułkowy w Polsce rośnie w Komorowie (gminie Gubin, woj. lubuskie). Obwód 887 cm, średnica pierśnicy 282 cm i wysokość 35,5 m, wiek 445 lat. |