| RODZAJ | Sosna |
| GATUNEK | górska |
| RODZINA | Sosnowate (Pinaceae) |
| NAZWA ŁACIŃSKA | Pinus mugo |
| WYSTĘPOWANIE | Występuje na terenach pasm górskich Europy Środkowej i Południowej w piętrze kosówki powyżej regla górnego a poniżej piętra hal. |
| STATUS | Gatunek rodzimy |
| POKRÓJ | Przeważnie krzew o masywnych gałęziach, które płożą się po ziemi, wznoszą ku górze lub wyrastają na boki. Pokrój zmienny, silnie zależny od podgatunku i siedliska. U starszych drzew korona luźna. Pień niski, płożący, o wysokości do 3,5 m.
 |
| KORA, PĘDY | Kora ciemnoszara, lekko spękana, nie łuszczy się. Pędy nagie, młode zielone, następnie drewnieją przybierając barwę brązową.
|
| LIŚCIE | Szpilki wyrastają po 2 z krótkopędu, mają długość 3-8 cm i ciemnozielony kolor z połyskiem. Są krótsze i grubsze niż u sosny zwyczajnej, sztywne. Ułożone są gęsto wokół całego obwodu pędu.
 |
| KOLOR KWIATÓW | fioletowy
 |
| ILOŚĆ PŁATKÓW | niepozorne
|
| OWOCE | Męskie szyszki cylindryczne, długości 10 mm, żółto-czerwone. Szyszki żeńskie początkowo żółto-zielone do purpurowych. Osadzone pojedynczo lub po 2-3 koło siebie, siedzące. Dojrzała szyszka ma średnio 5 cm długości i 2,5 cm szerokości. Tarczki szyszek z wyrostkiem, często zakończonym cienkim kolcem, czarno obrzeżone. Młode szyszki pokryte niebieskawym lub fioletowym nalotem, dojrzałe brązowieją.
|
| OPIS | Kwiaty rozdzielnopłciowe, rozmieszczone jednopiennie, wiatropylne, zebrane w szyszeczki podobne do występujących u sosny zwyczajnej (męskie nieco smuklejsze i dłuższe), żeńskie mają purpurowofioletowy kolor.
|
| SIEDLISKO | W Polsce: Tatry, Sudety, Babia Góra i Pilsko. |
| WYSOKOŚĆ | do 3,5 m. |
| OKRES KWITNIENIA | Maj - czerwiec. |
| UWAGI | Inne nazwy: sosna kosa, kosodrzewina, kosodrzew, kosówka. |
| Ochrona gatunkowa | Ochrona częściowa (w latach 1957-2014 pod ochroną ścisłą). |
